Starten als zelfstandige goudsmid

STEMPELWETGEVING VOOR WERKEN UIT EDELE METALEN

 

1) Is het aanbrengen van de bedoelde stempels op deze werken zoals juwelen een eenvoudige formaliteit of een wettelijke verplichting?

Het is een wettelijke verplichting waaraan u zowel als fabrikant (ontwerper) en/of invoerder van juwelen moet voldoen. Dit betekent dat er op de te koop aangeboden juwelen twee verschillende stempels moeten voorkomen.
De eerste stempel vermeldt ten bate van de consument het gehalte en de aard van het edel metaal terwijl de tweede stempel de identificatie van de fabrikant of zijn lasthebber mogelijk maakt.

Via de antwoorden op de volgende praktische en theoretische vragen, zullen we u een zo volledig mogelijk overzicht trachten te geven over het hier aangesneden en toch wel
omvangrijke onderwerp.

• Wat behelst de inschrijving in het Waarborgregister?
• Op welke wettelijke basis steunt de waarborg van werken uit edele metalen?
• Wie moet deze stempels aanbrengen? en Op welke wijze moeten ze aangebracht worden?
• Wat is de Staatsstempel?

 

Inschrijvingsformulier

 

2) Wat behelst de inschrijving in het Waarborgregister?

Ieder fabrikant, invoerder, groot- of kleinhandelaar of hersteller van werken uit edel metaal is verplicht zich jaarlijks in het Waarborgregister (van het Waarborgkantoor) te laten inschrijven. Tel. 02/221.07.29.

Bijgevolg mag geen enkel werk uit edel metaal door een niet-ingeschreven persoon verkocht worden.

De hiervoor genoemde personen, die zich in Waarborgregister willen laten inschrijven, moeten daartoe eerst een aanvraag indienen. Bij deze aanvraag moet een kopie van de inschrijving in het handelsregister gevoegd worden. Het waarborgkantoor stuurt een hernieuwingskaart en een bewijs van de eerste inschrijving aan de belanghebbenden.

Jaarlijks moet deze inschrijving hernieuwd worden. Deze hernieuwing wordt door middel van de hernieuwingskaart uitgevoerd. Tijdens de hernieuwingsperiode moeten de in het register ingeschreven personen hun volledig ingevulde en ondertekende hernieuwingskaart aan het Waarborgkantoor, waar de geldigverklaring van deze kaart gebeurt, zenden. Daarna wordt dit document aan de betrokkenen teruggestuurd. Deze kaart moeten ze goed bewaren als bewijs van de jaarlijkse hernieuwing en kunnen voorleggen bij controle door de inspectie van economische zaken.

De inschrijving en de jaarlijkse hernieuwing zijn kosteloos.

3) Wat is de wettelijke betekenis van de gehaltestempel?

In België moet elke fabrikant van werken uit goud, zilver of platina, maar ook elke invoerder van of handelaar in deze werken, bij afwezigheid van deze stempel op de betreffende goederen, een dergelijke gehaltestempel aanbrengen.

De gehaltestempel met een verschillende vorm naargelang de aard van het edel metaal drukt het gehalte aan edel metaal in duizendsten in Arabische cijfers uit. Dit getal wordt voorafgegaan door de volgende aanduidingen: au voor goud, AG voor zilver en PT of Pt voor platina. Deze aanduidingen mogen ook voor en dus buiten de eigenlijke gehaltestempel aangebracht worden. De stempel is ruitvormig voor goud, ovaal voor zilver en zeshoekig (volgens een rechthoek waarvan de hoeken zijn afgesneden) voor platina.

De op een bepaalde plaats aangebrachte gehaltestempel waarborgt dat alle delen van het werk uit edel metaal volgens het aangeduide gehalte bestaat. Indien echter het werk uit verscheidene edele metalen of uit verschillende legeringen van edele metalen is samengesteld, dan moet elk edel metaal of elke legering met de overeenkomstige gehaltestempel zijn aangeduid.

4) Wat houdt de verplichte stempelhandtekening in?

Deze verplichte stempel, die de identificatie van de fabrikant en zijn lasthebber mogelijk maakt, moet een symbool weergeven (art. 6, §1, 2° van het KB van 18/01/1990) en dient door de Muntmeester te worden goedgekeurd. Het symbool bevindt zich steeds in een tonvorm. Initialen en/ of cijfers, beide kleiner dan het symbool, mogen worden toegevoegd (art. 6, §I, 3° van het KB van 18/01/1990).

 

5) Hoe moet de stempelhandtekening gedeponeerd worden?

Men moet eerst enkele ontwerptekeningen van het stempelmerk maken. Omwille van de voor de hand liggende originaliteitvereiste (cf. identificatie van de fabrikant of zijn lasthebber) voor deze stempelhandtekening (een symbool plus eventueel kleinere cijfers en/ of initialen), is het aangewezen bij het Waarborgkantoor (Pachecolaan 32 te 1000 Brussel) meerdere ontwerptekeningen voor te 1eggen. Hier zijn circa 1800 stempels geregistreerd.
Zoals reeds gezegd moet de uitwendige vorm van het stempelmerk een ton zijn (art. 6, § 1, 3° van het KB van 18/01/1990).

Het waarborgkantoor legt de ontwerptekeningen ter goedkeuring aan de Muntmeester (Pachecolaan 32 te 1000 Brussel) voor.

Na circa twee weken wordt er een bepaalde ontwerptekening (conform de geldende wetgeving) goedgekeurd.
Reproducties in de vorm van gewone fotokopies en/of in digitale vorm (alleen geldig voor het waarborgkantoor), gemaakt met behulp van bepaalde software (JPEG of BMP), worden ook aanvaard indien de tonvorm gerespecteerd wordt.

Bij de Dienst voor Intellectuele Eigendom (DIE), Albert II-laan, 16 North Gate III te Brussel (tel. 02/277 52 97) kan men reeds vanaf de aanvang van de procedure het Beneluxformulier voor het deponeren van een merk, in dit geval uw stempelhandtekening, aanvragen.
Na de vervaardigen van de reproducties kan dit ingevulde formulier samen met het aantal gevraagde reproducties aan deze dienst gezonden worden teneinde dus uw inschrijving bij deze dienst te bekomen.

De Dienst voor Intellectuele Eigendom (DIE) zal bij ontvangst op dit deponeringsformulier een stempel met het inschrijvingsnummer en de ontvangstdatum aanbrengen. Daarnaast zal ze bij goedkeuring van uw merk het inschrijvingscertificaat opmaken met uw identificatiegegevens alsook het inschrijvingsnummer en het tijdstip van de inschrijving.

Vanaf nu kan u uw stempel, die qua vorm en inhoud conform de wet is, door een graveerder vervaardigd worden. De stempel heeft, zoals reeds gezegd werd, een tonvorm. Het symbool van de stempel moet na indrukking in een metalen plaat zo nauwkeurig mogelijk overeenstemmen met het aangenomen ontwerp en in reliëf zichtbaar zijn.
Het is noodzakelijk eerst een matrijs (voor het maken van de stempel) te vervaardigen. Zo kan een afgesleten of beschadigde stempel vervangen worden.
Bij verlies of beschadiging van de matrijs moet een gedeelte van de procedure voor de registratie bij het Waarborgkantoor van een nieuwe stempelhandtekening herhaald worden.

PDF – Richtlijnen om een stempel-handtekening te deponeren

6) Hoe moet de stempelhandtekening geregistreerd worden?

Om de stempelhandtekening te laten registreren, moet de volgende documenten en stukken aan het Waarborgkantoor van de Koninklijke Munt van België bezorgd worden (art. 15 § 1 van de wet van 11 augustus 1987):

een uittreksel uit het bevolkingsregister waarbij de nationaliteit van de titularis van het stempelmerk worden vastgelegd of een afschrift uit het Belgisch Staatsblad, houdende de akte van oprichting indien het een maatschappij betreft. Iedere persoon die geen onderdaan is van de Europese Unie moet bij het deponeren een borgsom van € 950 storten op de postchequerekening 679-2004099-79 van de Deposito- en Consignatiekas te 1040 Brussel met vermelding “Borgtocht Edele Metalen – Koninklijke Munt van België”. Deze borgsom wordt tot € 240 herleid indien de betrokkene kan bewijzen dat hij regelmatig en ononderbroken sedert minstens 5 jaar in België de activiteit van fabrikant, invoerder, groot- of kleinhandelaar of hersteller van werken uit edele metalen heeft uitgeoefend;
het uittreksel van de hoofdinschrijving in een ondernemingsloket;
een kopie van het inschrijvingscertificaat van de dienst voor Intellectuele Eigendommen (Benelux merkenbureau);
een vierkanten metalen plaatje (zijde: 6 cm, dikte: 1 mm) met drie afdrukken van de stempel op ware grootte. Het moet een plaatje uit koper (rood of geel), nieuwzilver of nikkel zijn;
drie afdrukken op papier van de tekening van de stempel, dezelfde als diegene die op het deponeringsformulier werd gekleefd;
het bewijs van betaling van de som van € 7, als onkosten voor het deponeren op de postchequerekening 679-2004054-34 van het Federale Overheidsdienst Financiën – rekenplichtige van de Munt – 1000 Brussel. Deze som kan eveneens in speciën bij het Waarborgkantoor vereffend worden.

 

7) Wat is de geldigheidsduur van een aangenomen ontwerp van uw stempelhandtekening?

Het door de Muntmeester goedgekeurde ontwerp van uw stempelhandtekening blijft één jaar geldig vanaf de datum van de goedkeuring. Indien alle nodige formaliteiten voor de registratie van uw stempelhandtekening gedurende deze periode niet vervuld zijn, moet u een nieuw ontwerp ter goedkeuring aan de Muntmeester voorleggen.

 

8) Op welke werken uit edel metaal moeten de gehaltestempel en de stempelhandtekening voorkomen?

Alle werken uit goud, uit zilver of uit platina en bestemd voor de handel of de fabricage van juwelen, uurwerken, goud- en zilversmeedwerk, alsook eretekens, medailles en insignes uit deze edele metalen.

Volgende werken worden gelijkgesteld met de in vorige alinea genoemde werken: alle andere werken uit goud, uit zilver of platina en uitsluitend of gedeeltelijk dienend als sieraad, uit een stuk of ontstaan door samenvoeging met andere voorwerpen, met uitzondering van munten.

Ook alle werken uit goud, zilver of platina die te koop worden gesteld bij een openbare verkoop of bij door openbare leenkassen of dergelijke instellingen georganiseerde verkoop, moeten de wettelijke stempels bezitten.

Uitzondering:
Alle werken uit edele metalen waarbij het risico bestaat dat ze door het aanbrengen van de stempels beschadigd worden, alsook alle kunstwerken en antiquiteiten moeten de wettelijke stempels niet bezitten.

De wettelijke gehaltes voor werken uit edele metalen zijn:

voor goud
als eerste gehalte: 833 duizendste
als tweede gehalte: 750 duizendste
als derde gehalte: 585 duizendste
voor zilver
als eerste gehalte: 925 duizendste
als tweede gehalte: 833 duizendste
voor platina
als eerste gehalte: 950 duizendste

 

9) Wat betekent de Staatsstempel?

De Keurmeester van de regering kan ook de Belgische staatsstempel op werken uit edele metalen aanbrengen. De afdruk van de staatsstempel is uniek en geeft de Staatswaarborg voor de aard en het gehalte van dit edel metaal.
Door de Rijkskeurmeester worden de volgende rechten geheven:

werken uit goud: € 18,55 per 100 gr
werken uit zilver: € 5,55 per 100 gr
werken uit platina: € 18,55 per 100 gr

 

10) Wat gebeurt er als men zich niet aan de wetgeving houdt?

Elke persoon die de bepalingen van deze wet overtreedt, wordt met een geldboete van 2,5 tot 125 EUR (X 80) gestraft. Bij herhaling kan een gevangenisstraf van 8 dagen tot 6 maanden worden opgelegd en wordt steeds het verbod uitgesproken om werken nog van een stempelhandtekening te voorzien. De veroordeelden dienen de kosten voor de bekendmaking van het vonnis of het arrest door de Muntmeester in het Belgisch Staatsblad te betalen.

Het te koop aanbieden van producten met een nagemaakte stempelhandtekening wordt gestraft met een gevangenisstraf van 8 dagen tot 6 maanden en/ of een geldboete van 1 tot 50 EUR ( X 80).

Indien er over het gehalte van de werken een geschil bestaat, dan wordt het werkelijke gehalte van het voorwerp door de Muntmeester bepaald.

Indien u niettegenstaande de hier weergegeven informatie nog vragen hebt, dan kan u gerust contact opnemen met de Koninklijke Munt van België op 02/221.07.29.